Duurzaam denken in contracten en kosten
Duurzaamheid is een integraal onderdeel van civieltechnische projecten. Dit geldt niet alleen voor ontwerp en uitvoering, maar ook voor kostenramingen, contractvorming en aanbestedingen. Het vinden van een balans tussen beleidsdoelstellingen, duurzaamheidsambities en praktische haalbaarheid is essentieel. Door duurzaamheidscriteria op te nemen in RAW-bestekken en EMVI-criteria, wordt de impact en waarde van duurzame maatregelen inzichtelijk gemaakt.
Een concreet voorbeeld is het gebruik van emissievrij materieel in GWW-projecten. Dit kan als harde eis worden opgenomen in het bestek, of als gunningscriterium worden ingezet bij aanbestedingen op basis van prijs-kwaliteitverhouding. Zo stimuleren we niet alleen duurzaamheid, maar ook innovatie en marktontwikkeling richting een emissievrije toekomst.
Ook de Milieukostenindicator (MKI) speelt een belangrijke rol. Deze indicator maakt de milieubelasting van materialen en werkzaamheden meetbaar. Door MKI al in de ontwerpfase mee te nemen, kunnen ontwerpopties worden vergeleken en geoptimaliseerd. Dit is bijvoorbeeld toegepast bij de herinrichting van de Burgemeester de Raadtsingel in Dordrecht. Wel is het belangrijk om te beseffen dat veel ontwerpkeuzes al vastliggen bij aanbesteding, waardoor MKI als gunningscriterium dan minder effectief is. Vroegtijdige integratie van duurzaamheid is daarom cruciaal.
Daarnaast vraagt klimaatverandering om adaptieve maatregelen. In stedelijke gebieden leidt dit tot uitdagingen zoals wateroverlast, hittestress en bodemdaling. De traditionele aanpak, zoals het vergroten van riolering, is vaak ruimtelijk en financieel niet haalbaar. Daarom wordt steeds vaker gekozen voor natuurlijke oplossingen, zoals vergroening en waterberging. Dit vraagt om creatieve ruimtelijke keuzes, waarbij functies worden gecombineerd en ruimte slim wordt benut.
Voor ontwikkelgebieden gelden inmiddels concrete eisen:
- Minimaal 40% groenblauwe ruimte
- Voldoende waterberging
- Schaduwrijke plekken
- Ruimte voor spelen en ontmoeten
Deze eisen vragen om maatwerk en slimme integratie in het ontwerp. De goedkoopste oplossing in beheer is niet altijd de beste op lange termijn; duurzaamheid vraagt om een bredere afweging.
Conclusie
Duurzaamheid in civiele projecten begint bij visie en ontwerp, en strekt zich uit tot uitvoering en beheer. Door slimme keuzes in contracten, aanbestedingen en ruimtelijke inrichting kunnen we bouwen aan een toekomstbestendige leefomgeving. Met oog voor mens, natuur en economie.
