Duurzaamheid in de bouw: Hergebruik van materialen deel 1
'Duurzaamheid zit ons sinds mensenheugenis in de genen, maar dat we duurzaam werken roepen wij als IBD te weinig’, aldus projectregisseur Ries van der Pijl. In deze nieuwsbrief vertelt hij hoe IBD duurzaam gebruik maakt van materialen, door ze (binnen de gemeente) opnieuw toe te passen. Het resultaat: minder uitputting van grondstoffen én een afname in de kosten. 
Hergebruik van graniet en grond
Een mooi voorbeeld van hergebruik is project Villa Augustus. Villa Augustus is een Dordts hotel en restaurant dat is gevestigd in een monumentale watertoren midden in een moestuin aan het Wantij. In 2005 startten de voorbereidingen van dit project. IBD heeft gezorgd voor grond voor de moestuin en graniet voor de insteekhaven, die teruggebracht moest worden. De kosten van nieuw graniet liepen al snel in de miljoenen. Die waren er niet voor dit project. “Ik kon me niet voorstellen dat we het graniet niet ergens tweedehands konden krijgen. Daarom heb ik stad en land afgezocht en zo kwam ik uit in de buurtschap Nummer Eén in Sluis, Zeeland. Hier lag een depot van het Waterschap, waar nog heel veel gebruikt graniet lag. Dit heb ik naar Dordrecht kunnen halen. Zo kostte het graniet ons inclusief transport slechts €150.000,- in plaats van de initiële €3.000.000,-.” 
Voor de moestuin was schone grond nodig. “Nieuw is dit prijzig.” Gelijktijdig met de voorbereidingen van Villa Augustus werd op de Stevensweg grond afgegraven ten behoeve van waterbuffering, in het kader van de Waterplannen van de gemeente Dordrecht. De grond die hier vrijkwam, leek op de grond die we zochten voor de moestuin. “We hebben deze grond toen laten testen en wat bleek? Hij was perfect geschikt voor deze moestuin. In plaats van de vrijgekomen grond te moeten storten tegen betaling, konden wij deze binnen de gemeente een nieuwe bestemming geven. We hebben het hier over een project uit 2005, en zelfs toen zat het hergebruik al in ons werk.”
Met de aanpassing van De Laan de Verenigde Naties is een waterbufferingsgebied aangelegd van 21.000 m2. Met deze plas is een waterfonds opgericht. De plas ligt op de kruising van verschillende peilgebieden. Deze plas is zo groot dat hij heel Dordrecht dekt als mogelijke watercompensatie. Als je verhard oppervlakte aanlegt moet je normaal 10% open water terug aanbrengen als compensatie. Hiervoor is niet altijd de ruimte binnen een project. Als je geen water kunt maken op project, kan je hier water te kopen. 
Meervoudig hergebruik van zand binnen de gemeente
Bij het graven van de waterbuffering kwam naast grond ook veel zand vrij. Dit is op meerdere locaties in Dordrecht gebruikt als voorbelasting. De Laan de Verenigde Naties was de eerste bestemming, de tweede de Mijlweg, daarna het Kildepot. “Met kort transport hebben wij het zand in onze stad kunnen hergebruiken.” Na het gebruik op het Kildepot wordt het zand nu al een aantal jaar hergebruikt als voorbelasting op het Distripark.
Hergebruik van asfalt
IBD hergebruikt ook asfalt, door freesasfalt op te waarderen met schuimbitumen en dit in te zetten als funderingslaag. “Dit doe je door het freesasfalt te mengen met hete bitumen en vervolgens af te blussen met water. Zo krijg je een soort purschuim. Door dit toe te passen hoeven we een minder dikke laag asfalt aan te brengen en hiervoor heb je slechts 2% bitumen nodig in het mengsel”, legt Ries uit. Uit onderzoek is gebleken dat freesasfalt op deze manier nog drie keer hergebruikt kan worden. Daarna kan het gefreesde asfalt met schuimbitumen nog gebruikt worden als warm asfalt.
Het toepassen van freesasfalt met schuimbitumen is al toegepast op de Mijlweg en De Laan de Verenigde Naties, maar als eerste Wieldrechtseweg. Hier heeft het IBD een proefvak gemaakt van 2 km lang en 10 m breed. Het asfalt dat hier vrij kwam, is hergebruikt als funderingsmateriaal. Het resultaat was dat hier slecht 13 cm nieuw asfalt aangebracht hoefde te worden in plaats van de eerder berekende 24 cm.
De Wieldrechtseweg is een van de zwaarst belaste wegen van Dordrecht omdat hier veel afremmend vrachtverkeer rijdt. “De weg zit er inmiddels 15 jaar in, maar je ziet er nog steeds geen sporen. Een geslaagde proef!”, aldus Ries. “Het hergebruik van freesasfalt is kostenbesparend, verlengt de levensduur en put geen nieuwe grondstoffen uit. Hergebruik van asfalt hebben we ook soortgelijk uitgevoerd op projecten zoals Herinrichting Merwedelaan en Oranjelaan. Op deze wegen zouden we eerst al het asfalt eruit halen, maar uiteindelijk hebben we het oude asfalt laten zitten en hergebruikt als fundering.” Door langdurig hergebruik aan grondstoffen te geven, putten we minder grondstoffen uit. Daarnaast is hergebruik van grondstoffen economisch voordelig. 
Hergebruik van bagger
In projecten passen we vaak bomengrond en bomenzand toe. Beide grondstoffen zijn niet goedkoop. Ries heeft hier een alternatief voor bedacht met dezelfde voedingswaarde als bomengrond. “In Dordrecht wordt binnenstedelijk baggerslib ingenomen. Dit spul lijkt op bomengrond en er zit een bepaalde voedingswaarde in.” Ook dit hebben we laten testen en het bleek toepasbaar te zijn in boomvakken. Het baggerslib wordt gemengd met het scherpzand in een verhouding 1:1. “Dit noemen we bomenbaggergrond. In plaats van te betalen voor bomengrond en baggerslib af te voeren, hebben we nu duurzaam hergebruik binnen de stad. Zo voorkomen we uitputting van grondstoffen en lange transporten. En het is nog voordeliger ook!”